Shenjat e pikësimit.

Cilat janë shenjat e pikësimit dhe kur përdoret një shenjë pikësimi?

Shenjat kryesore të pikësimit janë :

pika(.), pikëpyetja(?), pikëçuditja(!), tri pikat(…), presja(,), pikëpresja(, dy pikat(: ), thonjëzat (" „), viza lidhëse(-) .

Pika, pikëpyetja, pikëçuditësja dhe tri pikat përdoren në fund të fjalisë për të shënuar pushimin që ndan dy fjali në gjuhën e folur .

Pika shënon intonacionin zbritës që shoqëron zakonisht fundin e fjalisë dëftore :

Vera shkoj vonë në shtëpi (.)


Pikëpyetja shënon gafikisht intonacionin ngjitës që karakterizon pyetjen gjatë të folurit :

Nga jeni ju (?)


Pikëçuditja shënon grafikisht intonacionin ngjitës dhe intensitetin e veçantë që karakterizon shprehjen e një emocioni ( një e papritur, kundërshtim, zemërim, gëzim ) :

Na thuaj ndonjë gjë (!)


Tri pikat tregojnë që fjalia përmban një nëntext ose që mbetet e pambaruar :

Mikja ime më ftoj që të shkonim së bashku (…)

Presja, pikëpresja, kllapat përdoren brenda fjalisë .



Presja shënon grafikisht një pushim të shkurtër brenda fjalisë . Ajo shërben për të vënë në dukje :

- një fjalë a një grup fjalësh në rolin e një gjymtyre të veçuar:

Artani (,) djali më i madh(,) punonte në tregëti …

Një fjalë a një grup fjalësh në rolin e një gjymtyre homogjene:

Skënderbeu mishëronte vetitë më pozititve të popullit : urtësinë (,) mençurinë e trimërinë .

Fjalët e togjet e fjalëve të ndërmjetme:

Agimi (,) për çudi (,) nuk shkoi larg .

Pjesët e një fjalie të përbërë

Dreni (,) pasi erdhi nga shkolla (,) shkoj për të lozur me shokët e tij..

Pikëpresja shënon grafikisht një pushim më të gjatë se presja . Ajo ndan në përgjithësi pjesë të ndryshme të pavarura të një fjalie të përbërë :

Ata që më donin, erdhën ( ata që s'më donin, nuk erdhën.

Dy pikat shënojnë një pushim që zgjat pothuajse sa pikëpresja, por ndryshe prej saj dy pikat kanë një vlerë, lajmërojnë një shpjegim, një varg shembujsh etj .

Ishte paralizuar; nuk lëvizte dot asgjë (: )as duart, as këmbët.

Kllapat shënojnë një pushim të shkurtër si presja e shërbejnë për të dalluar, shquar dhe veçuar një grup fjalësh që shprehin një sqarim ose një mendim të ndërshtënë :

Te fusha e kuqe ---( ajo quhej keshtu , se në mes të saj një shkëmb i kuq )--- Dritën e priste Agimi .

Thonjëzat dhe vizat .

Thonjëzat dhe viza shërbejnë për të rrethuar fjalët e një ose më shumë bashkëbiseduesve në një ligjëratë të drejtë .

(") Zemra e prindit nuk gënjehet aq lehtë (") , - tha plaku .

Thonjëzat shërbejnë gjithashtu për të shënuar emërtimet e rrugëve, institucioneve, titujt e librave, revistave, gazetave etj .:

Banon në rrugën (")Naim Frashëri(").